Bir müzik eseri nasıl çabuk öğrenilir? İzolasyon vs. bileşik çalışma

Bir müzik eseri nasıl hızlı bir şekilde öğrenilir ve ezberlenir?

Bir süre önce bu konu hakkında bir video yapmam konusunda bir öneri aldığım için fikirlerimi paylaşmak isterim.

Bir müzik eserini öğrenmekten kasıt nedir, önce onu bir açıklamaya çalışalım. Bu prosedürün birçok boyutu vardır: mesela ezberlemek, teknik mükemmellik, müzikal yorumun olgunluğu gibi.

Yeni bir eseri ezberlemek üzerine konuşalım. Bu eser bir keman konçertosu, bir solo sonat, bir etüd, bir Paganini Kapris olabilir.

İzolasyon çalışması

Genelde öğrencilere şu önerilir: “birkaç ölçü çal, 200 kere tekrar et, sonra birkaç ölçü daha ilerle, 500 kere tekrar et, sonra ikisini birleştir ve tekrarla” gibi.

Ezberlemek söz konusu olduğu zaman, bu şekilde küçük fragmentler halinde çalışmanın çok efektif olacağını düşünmüyorum. Profesyonel bir müzisyen olarak, eğer bir eseri çabuk ezberlemek istiyorsak bunu puzzle’ın diğer gerekli parçalarıyla birleştirmeli ve daha holistik düşünmeliyiz. Eğer aynı zamanda eseri yorumlama şeklimizin gelişmesine fırsat tanımadan, yalnızca notaları ezberlemeye odaklanırsak, hem efektif bir şekilde ezberleyemeyiz hem de çok daha önemli olan dinleyicinin kalbine dokunma fırsatını kaçırmış oluruz.

Ama bir eser öğrenirken daha bütüncül düşünmeliyiz.

“İzolasyon” çalışması, mesela sol el artikülasyonu, sağ-sol el koordinasyonu gelişimi gibi teknik detaylar için harika bir araç olabilir.

Ancak hazırlıklar bittiği zaman, bir müzik eseri asla izole olarak işlemez.

Ayrıca eğer bir eseri gerçekten, derinden öğrenmek ve iyi bir şekilde yorumlamak istiyorsak, bu eserde çalan diğer partileri ve enstrümanları da bilmemiz gerekli: mesela Brahms Keman Konçertosu’ndaki obua solosu, ya da Strauss’un Keman & Piyano Sonatı’nın üçüncü bölümünün bir piyanist için ne kadar ölümcül olduğu gibi.

“Bileşik” çalışma

İzolasyon çalışmasının yanında, bileşik çalışma diyebileceğimiz ikinci bir çalışma şekli daha vardır. Bu çalışma şekli, eseri öğrenirken aralıksız bir şekilde, müziğin akışını kesmeden çalışmak için önemlidir.

İzolasyon çalışması ise özellikle teknik detaylar için harikadır.

Bir halterci düşünün. Eğer bu kişi yalnızca dambıllarla ya da makinelerle izole omuz, pazu, baldır hareketleri yapıyorsa bu tam anlamıyla güçlü bir vücuda sahip olmak için yeterli olmayacaktır. Bu kişinin squat, shoulder press ya da deadlift gibi hareketleri de programına eklemesi gerekir.

Aynı şey bir müzik enstrümanı çalışırken de geçerlidir. Hem izole, hem bileşik çalışma şekillerine özen göstermemiz gereklidir, çünkü ikisi de önemli.

Ezberleme konusuna geri dönecek olursak: bu konuyu çok dert etmeyin. Sonuçta isterseniz eserine göre notayla da çalabilirsiniz: iki notayı yanlış çalsanız ne olur, çalmasanız ne olur.

Ama illa ki bir şeyi ezberlemeniz gerekiyorsa, teknik ve müzikal olarak doğru çalışma şekline özen gösterin (bunu yaparken zaten üstünden defalarca geçeceğiniz pasajlar olacaktır), ve gerisini beyninize bırakın. Ama diyelim ki, bir eseri çok çabuk öğrenmeniz gerekiyor ve zamanınız çok kısıtlı: bu durumda, kayıt dinleyin. Ama bunu yaparken dikkatli olmanızı öneririm, ben olsam bunu en azından kendim eser hakkında biraz fikir sahibi olduktan sonra yapardım.

Ezberleme konusunda hiç sıkıntı yaşadınız mı? Aşağıya yorum bırakabilirsiniz, ayrıca bu gönderiyi beğendiyseniz tanıdığınız diğer müzisyenlerle paylaşmayı unutmayın.

Aşağıda bu gönderinin video versiyonunu hazırladığım Türkçe altyazıyı seçeneklerden seçerek izleyebilirsiniz.